18 Ocak 2009 Pazar

Hacı Leylek


Leylek (Ciconia ciconia) kendi adıyla anılan Leylekgiller (Ciconiidae) ailesi içerisinde yer almaktadır. Bu aile büyük, geniş kanatlı, sulak alan çevresinde ve karada yaşayan kuşlardan oluşmaktadır. Leylek ailesi 19 tür ve 3 gruba ayrılır ve Leylek, ikinci grup olan Tipik Leylek grubunda yer almaktadır. Ülkemizde 2 tür leylek yaşamaktadır: Leylek ve Kara Leylek (Ciconia nigra). Ayrıca Sarıgagalı Leylek (Mycteria ibis) de rastlantısal olarak görülebilir.
Kanat açıklığı 155-165 cm.dir. Erkek dişiye oranla biraz daha iridir.
Kanat uzunluğu dişide 53cm, erkekte 63cm.civarındadır.
Ağırlık dişide 2.2- 3.9 kg, erkekte ise 2.6- 4.4 kg.dır...
Yaşam süresi: Ortalama 25 yıldır. Fakat halkalama verilerinden elde edilen bilgilere göre 30 yıla kadar da yaşadığı tespit edilmiştir...

Büyük bir sulak alan kuşudur. Tüylerinin geneli beyaz, uçuş tüyleri siyahtır. Uzun kırmızı bir gagası ve ayakları vardır. Uzun bir boyuna ve kısa bir kuyruğa sahiptir. Uçarken boynunu düz tutar. Sessizdir.

Yavru leylek, erişkine benzer fakat gagası ve ayakları siyahtır. Gaga ve ayaklar bir yıl içerisinde siyahtan kademeli olarak kırmızıya döner. Ayrıca erişkinin siyah uçma tüyleri, yavruda kahverengiye yakın renktedir...

Güney Yarımküre’de havaların Nisan ve Mayıs aylarından itibaren ısınmaya başladığını nereden bildikleri şaşırtıcı, hatta bir mucize olan leylekler, sıcak yaz aylarını geçirmek için, soğuk kış aylarını geçirdikleri ülkelerden geri dönerler.

Yuvaya önce erkek leylek gelir. Çok telaşlı bir şekilde, geçen yıl bırakıp gittiği yuvayı çubuk ve otlarla onarıp yenilemeğe başlar. İşi bittiğinde ise, özlem içinde başını gökyüzüne çevirip, dişisinin bir an önce gelmesini umut etmeye başlar. Takriben bir hafta sonra dişi leylek de erkek leylek tarafından onarılmış olan yuvaya döner ve hemen yerini alır.

Leyleklerin birbirlerini karşılama törenleri çok ilginç olur. Yuvanın sahibi erkek, dişisini karşılamak için kanatlarını hızla çırpar ve gagasıyla tıkırdar. Daha sonra etraflarına aldırmadan en güzel anlarını yaşamaya başlarlar. Baş döndüren bir yükseklikte gerçekleşen bu tutkulu sevgi gösterisinin meyveleri dört veya beş yumurta olur. Takriben dört, bilemediniz beş hafta sonra tüy yumağı civcivler yumurtalarından çıkmaya başlarlar. İşte bundan sonra anne ve baba leylek için stres başlar, baba leylek çığırtkan yavrularının beslenmeleri için gerekli solucan, çekirge ve sümüklü böcekler bulabilmek için harekete geçer, hatta bir süre sonra talep daha da artar; fare, kurbağa, balık ve yılanlar mönüyü süslerler.

Baba leylek yavrularını beslemekle yükümlü iken, anne leylek kanatlarının altına alarak, yavrularını yağmur, fırtına ve kızgın güneş sıcağından korur.

Doğal yaşamın bir parçası olan Leylekler, bölgede havalar soğumaya başlar başlamaz, başka bölgelerden gelen diğer leyleklerle gökyüzünde birleşerek, seyredeğer bir görüntü oluşturduktan sonra, yolculuk rotaları olan Güney Afrika, Körfez, Süveyş, ve İsrail'e doğru yola çıkarlar...

Hiç yorum yok: